مولف تفسیر نسیم حیات از نگارش تفسیر جدیدی با عنوان لطائف القرآن خبر داد و گفت: تفسیری که به صورت خالص قرآن به قرآن، روایی، ادبی یا حکمتی باشد، ناکارآمد است.
ابوالفضل بهرامپور در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، در خصوص تفسیر نسیم حیات، گفت: من سعی کردهام تا مخاطبانم را از مردمی انتخاب کنم که در تظاهراتها شرکت میکنند. مخاطبان من دانشگاهیان و علما نیستند و لزومی ندارد که مخاطبان این تفسیر ار دانش قبلی برخوردار باشند. من به دنبال آشنا کردن مردم با متن قرآن بودم و در همین زمینه با دکتر بهشتی (ره) مشورت کردم و ایشان به من کمک کردند.
بهرامپور در پاسخ به این پرسش که از چه منابعی استفاده کردهاید گفت: یک مفسر بدون ماخذ به تفسیر رای میرسد و نمی توان بدون منبع به تفسیر پرداخت. من در این کار از تفسیر المیزان، مجمع البیان، تفسیر فخررازی و درّ المنثور و دیگر تفاسیر معتبر بهره گرفتهام. من مطالب را با ذکر منبع از تفاسیر نقل کردهام و سپس نظرات خودم را که مستند به آیات و روایات و نوع بیان آنهاست، بیان نمودهام.
وی در خصوص روش تفسیرش گفت: تفسیری که به صورت خالص قرآن به قرآن، روایی، ادبی و یا حکمتی باشد به درد نمیخورد و من هر جایی روایت، حکمت و مثالهای اجتماعی اقتضاء کرده، آوردهام و امتیاز این تفسیر هم همین است.
بهرامپور افزود: من عینک بیرنگ زده و محتوای قرآن را در رنگ خودش دیدهام. من از نگاه صرف فلسفی، اجتماعی، انقلابی و روایی استفاده نکردهام. تفسیر منافقین رنگی بوده و قرآن را با یک نوع نگاه خاص بررسی میکردند. ما باید مانند پاستور باشیم، وی معتقد بود که هر چه آزمایشگاه بگوید، همان را قبول دارم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا در تفسیر نسیم حیات کار گروهی صورت گرفته است، گفت: اگر تفسیر گروهی باشد کار خراب میشود و نباید در تفسیر به سوی کار گروهی رفت. من از یکی از آقایان پرسیدم شما چطور تالیفات زیادی دارید که ایشان گفتند پانزده طلبه دارند که مورد اعتماد ایشان هستند و مطالب را نوشتهاند که من گفتم در این صورت من هر ماه صد کتاب میتوانم منتشر کنم. فرد باید خودش تحقیق کرده و کار از صافی خودش خارج شود.
مولف تفسیر نسیم حیات ادامه داد: البته من کار خود را برای نقد و ویرایش به دیگران دادهام، مخصوصا کتابم را به کسانی دادهام که از مخاطبان من خواهند بود. مخاطب میتواند به من بگوید که اثر من قابل فهم است یا نه.
بهرامپور در پاسخ به این پرسش که آیا نقدهایی در این خصوص شده است، گفت: من از نقدها استقبال میکنم و هر انتقادی مفید است. باید به نوعی به تولید اثر پرداخت که انتقادی را متوجه خود نکند. فقط در ترجمهها نقدهایی وارد شده است، گویا غلطهای تایپی وجود داشته است، فلذا من دو سال است که کتاب ترجمه قرآن با واژگان کوچک جیبی را چاپ نمیکنم.
وی در خصوص رویکرد تفسیر، گفت: من کوشش کردهام همه رویکردهای اجتماعی، تربیتی و … را در نظر بگیرم چون قرآن همه این رویکردها را دارد. اگر با نگاه صوفیگری نگاه کنیم، دچار تفسیر به رای میشویم. من اگر صوفی باشم میگویم مراد از بقره در قرآن گاو نفس است و باید گاو نفس را ذبح کرد، عوام از چنین تعبیری خوششان میآید، اما این در واقع تحریف است. نمیتوان تفسیر را به صورت نگاهی معنا کنیم، در این صورت تفسیر به رای میشود و باید فردای قیامت پاسخگوی حضرت پیامبر(ص) بود.
مولف تفسیر نسیم در خصوص نام تفسیر گفت: نام تفسیر در تفاوت میان طوفان و نسیم نهفته است. طوفان کل این هیجان است. تفسیر من به عنوان کلامی انسانی، نسیمی از این طوفان بوده و از شدت و حدت این متن کاسته است. وقتی مفسر خودش را با قرآن مخلوط میکند، از شدت آن کاسته می شود. تفسیر یک متن دم دستی بوده و حرف اول و آخر نیست و فرد را از دیگر تفاسیر بینیاز نمیکند. البته نام تفسیر محصول تفأل بر حافظ نیز هست.
وی در ادامه اظهار کرد: من تفسیر را تا جلد نهم نوشته بوده و ادامه نمیدادم اما با تکلیفی که آقای امجد داشتند تا پایان ادامه دادم. ایشان گفتند این کتاب را مبنای جلسه تفسیریشان قرار دادهاند و تشویق ایشان باعث شد تا پایان ادامه دهم. نگارش تفسیر در حدود سال 73 شروع شد و دوازده سال طول کشید.
بهرامپور ادامه داد: متاسفانه یک انتشاراتی بدون اجازه من این اثر را منتشر کرده است. من بارها اعلام کردهام هر گاه نسیم حیات من با انتشارات آوای قرآن منتشر شود، راضی خواهم بود و در غیر این صورت راضی نیستم.
وی در پایان گفت: من اخیرا نگارش تفسیری به نام لطائف القرآن در دست دارم که نمی توانم از جزئیات آن سخن بگویم، اما این نوع تفسیر برای اولین بار است که در ایران و جهان نوشته میشود. من الان در حال کم کردن حجم آن هستم.